Mleko od dawna jest uważane za niezwykle zdrowy składnik diety. Jakiś czas temu, w mediach głównego nurtu, byliśmy świadkami komunikatu nakłaniającego do zwiększenia podaży mleka w diecie. I choć dziś treść tej reklamy zdaje się już nie być obecna w świadomości odbiorców, to wciąż mleko stanowi podstawowy element żywieniowy większości Polaków. Jakie są konotacje pomiędzy mlekiem a zdrowiem? Czy picie białego płynu jest w pełni bezpieczne dla organizmu? Sprawdzamy, jakimi właściwościami charakteryzuje się mleko krowie oraz czy jego spożywanie jest zdrowe.
Mleko i jego właściwości żywieniowe
Mleko a zdrowie, czyli czy mleko jest zdrowe? Odnośnie tematu picia mleka narosło wiele kontrowersji. Wskazuje się, że produkty mleczne są wytwarzane na szeroką skalę, przez co tracą na swojej jakości. Taśmowo produkowane mleko, które pochodzi z dużych fabryk, jest uważane za czynnik negatywnie wpływający na jakość i smak. Nie oznacza to jednak, że samo w sobie mleko jest jakkolwiek złe. Ludzie, praktycznie od zarania dziejów, korzystali z dobrodziejstw produktów odzwierzęcych, chętnie spożywając mleko. Mit dotyczący szkodliwości mleka mocno zakorzenił się w świadomości wielu osób. Sceptycy uważają, że jakość mleka produkowanego obecnie jest znacznie niższa, niż produktów wytwarzanych przed laty. Technologie kontrolowania żywności redukują jednak ryzyko powstawania złej jakości mleka. Oznacza to, że mleko nie jest szkodliwe, o ile spożywająca go osoba nie ma np. nietolerancji laktozy.
Czym są podstawowe składniki mleka?
Mleko, rozłożone na czynniki pierwsze, składa się przede wszystkim z wody, tłuszczu, laktozy, białka, witamin oraz minerałów. Konkretny skład napoju jest zależny od uwarunkowania genetycznego zwierzęcia, dlatego bardzo ciężko jest usystematyzować rozkład poszczególnych części składowych. Generalnie: im zwierzę posiada lepszą opiekę i ma odpowiednie żywienie, tym końcowy produkt charakteryzuje się wyższą jakością. Składnikiem białkowym mleka jest serwatka - składnik chętnie wykorzystywany w gastronomii. Stanowi on jednak od 15 do 20% wszystkich białek występujących w mleku. Główną proteiną mleczną jest kazeina, która redukuje łaknienie i dostarcza do organizmu człowieka wapń. Dzięki temu mleko uważane jest za produkt, który buduje kości.
Mleko i jego wartości odżywcze - jak wygląda proporcja składników?
Standardowo mleko posiada ok. 2% tłuszczu, choć ta wartość jest uśredniona - w sklepach znajdziemy zarówno produkty odtłuszczone, jak i te posiadające niemalże 4% tłuszczu w składzie. Zwykle jednak napój będzie posiadać ok. 50 kcal w 100 gramach. Mleko pozbawione jest błonnika, wobec czego nie będzie szczególnie długo zalegać w żołądku. Głównym składnikiem odżywczym mleka są węglowodany proste, czyli cukry. Znajduje się w nim także sporo białka, wobec czego mleko jest chętnie używane jako dodatek do dietetycznych koktajli i shake'ów proteinowych. Mleko posiada w 100 g:
- 4,9 g węglowodanów,
- w tym 4,9 cukrów prostych,
- 2,0 g tłuszczu,
- 3,3 g białka,
- 0,1 g soli.
Mleko - właściwości lecznicze
Właściwości zdrowotne mleka wynikają z zawartości składników odżywczych, które znajdują się w jego składzie. Mleko przede wszystkim jest napojem lekkostrawnym i uniwersalnym w gastronomii. Stanowi znakomite źródło wapnia, redukuje ryzyko powstawania osteoporozy i zmniejsza zapadalność na raka piersi. Dzięki bogactwu witamin z grupy B mleko zapobiega chorobom skóry, niweluje procesy starzenia i wspomaga procesy regeneracyjne cery. Odtłuszczone mleko w diecie redukcyjnej stanowi znakomity zamiennik tłustszych alternatyw, znacząco wspomagając proces chudnięcia. Zastosowanie mleka jest niezwykle szerokie i nie warto tego składnika diety demonizować. Mleko jest składnikiem od dziesiątek lat stosowanym w cukiernictwie, chociażby do wyrobu Opolanek Mleczek Czekoladowych, a jak wiadomo każdy z nas czasem ma ochotę skusić się na coś słodkiego.
Warto spożywać mleko pełnowartościowe, pochodzące ze sprawdzonych źródeł. Pamiętajmy jednak by tak jak ze wszystkimi produktami piramidy żywieniowej zachować odpowiednie proporcje. Jedno jest pewne, jeśli nie masz zdrowotnych przeciwskazań, to możesz raczyć się mlekiem i jego przetworami, a z pewnością wyjdzie to na dobre Twojemu zdrowiu.
